#1 Sarıılıca Palas
Benim için “Midilli’de Mutlaka Görülmesi Gereken 10 Yer” listesinin ilk sırasında bugün terk edilmiş halde bulunan SARIILICA PALAS Oteli gelir.
Bu muhteşem otelin hikayesi vatan şairi Namık Kemal’in 1877 yılında muzur düşüncelerinden dolayı adaya sürgüne yollanması ile başlar. Devrin sadrazamı Mahmut Nedim Paşa, padişah II. Abdülhamid’e “Kemal Bey’i Midilli’den firar ettirmemek için en müessir çare kendisini Midilli’ye mutasarrıf tayin etmektir. Bir kere devlet hizmetine girerse memuriyetine hayatını vakfeder.” demesiyle işler değişir.
Midilli’nin en büyük mülki amiri olan şair, adanın ulaşım sorunu çözebilmek için yollar yaptırmaya başlar. Yapılan yollarla ulaşımı kolaylaşan yerlerden biri de kükürtlü suları ve kaplıcaları nedeniyle SARIILICA olarak bilinen Midilli’ye 11 km uzaktaki köydür.
Bu gelişmeler üzerine devrin içişleri bakanı ve sonra sadrazam olarak görev yapan, Namık Kemal’in de yakın arkadaşı Midillili Hüseyin Hilmi Paşa’nın tüccar babası Molla Mustafa ve arkadaşı Hasan Efendi SARIILICA’da bir kaplıca oteli yaptırmaya karar verir.
İsmini bilmediğimiz bir Fransız mimar tarafından oryantal unsurları da içinde barındıran bir proje çizilir ve otel 1909 yılında faaliyete geçer.
1912 yılında adadaki Osmanlı hakimiyeti son bulsa da, çok kısa sürede otel ve bölge çekim merkezi haline gelir. 20. yüzyılın ilk yarısında başta kral, kraliçe ve devlet başkanları olmak üzere birçok ünlü kişi tarafından tercih edilir. Otelin arkasında Hüseyin Hilmi Paşa için yapılmış olan tek katlı misafirhane paşanın öldüğü 1923 yılına kadar zaman zaman kendisince kullanılır. Mübadele ile otel mülkiyeti el değiştirir.
Otel, 1950’li yılların sonuna doğru düşüşe geçse de, bölgede yaşayan yaşlı insanlar yetmişli yıllarda pazar günleri bahçede orkestra eşliğinde müzik yapıldığını, danslar edildiğini söylüyor.
23,5 dönümlük bir arazide kurulu olan otel 1980 yılında kapanır. 1987 yılında da Yunan hükümeti tarafından koruma altına alınır. Bahçesinde arkeolojik amaçlı kazılar yapılır, bazı buluntular ortaya çıkar. Ancak, kazılar yarım bırakılır.
Bugün ziyarete kapalı olan otelin bahçesi ve kazı alanı akmaya devam eden şifalı suların biriktiği bir bataklık haline gelmiştir. Çevre duvarları ve tarihi demir kapıları halen ayaktadır.
Kuzey Ege Valiliği, otelin mevcut sahiplerine SARIILICA (Sarlitza) PALAS’ın restore edilerek eski ihtişamına döndürülmesini için mevcut binaların restorasyonunu ve kaplıcanın bakımını üstlenmeyi teklif etse de, yerel halk yeterli fonun bulunamadığı ve arkeolojik buluntular nedeniyle bunun bir hayal olduğunu meraklı ziyaretçilerin kulağına fısıldıyor.
Sarıılıca / Termi (Θέρμης), 7 Eylül 2023
gezmekyetmez
