İster inanın, ister inanmayın, Yunanistan ile Osmanlı İmparatorluğu arasında dengeleri değiştiren ve Yunan ulusal kimliğini oluşturmada önemli rolü olan 110 yıllık savaş gemisi Averof hala yüzer durumda…
Deniz harp tarihi ile alakalı değilseniz ismini pek duymadığınız bir savaş gemisi olabilir Averof. Kısaca bahsedelim. 20.yy başında Orlando kardeşler tarafından İtalyan donanması için inşa edilen üç gemiden sonuncusudur. İtalyan hükümüte üçüncü gemiyi almaktan vazgeçince, gemi Osmanlı İmparatorluğu’na teklif edilir.
Ancak, içinde bulunulan maddi sıkıntılar nedeniyle gemi Osmanlı İmparatorluğu tarafından satın alınamaz. Devreye Yunanistan girer ve 1909 yılında gemiyi satın alır.
Peki, koskoca imparatorluğun satın alamadığı gemi Yunanistan tarafından nasıl satın alınır?
Gemiyi Mısır doğumlu Osmanlı vatandaşı George Averof satın alır ve Yunan donanmasına bağışlar. İsmi bundan dolayı Averof’tur.
Yunan donanmasına katılan gemi Ege’de dengeleri değiştirir. Özellikle Balkan Harbi sırasında Osmanlı donanmasına karşı mücadele verir.
Bu durum karşısında Osmanlı devletinin dört bir yanında bağışlar toplanır. Almanya’dan iki gemi alınır. Barbaros ve Turgut isimleri verilir.
Birinci Dünya savaşı sonrasında imzalanan Mondros Mütarekesi sonrasında İstanbul’un işgaline katılan düşman gemileri arasında Averof da vardır. Gemi, Moda önlerine demirler.
Yaveri Cevat Abbas Bey’e göre Atatürk “Geldikleri gibi giderler! ” sözünü İstanbul’a geldiğinde Averof’un yanından geçerken söylemiştir.
Gemi, İzmir’in işgalinde de İzmir önlerinde demirlemiştir.
O yıllarda gemi komutanı olan Pavlos Kounttouriotis sonraki yıllarda savunma bakanı ve 1924 yılında Yunanistan Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı olur.
Tarihi gerçekleri kısaca özetledikten sonra günümüze gelirsek. Averof Zırhlısı günümüzde bir yüzer müze olarak bugün Atina yakınlarında demirlidir ve ziyaret edilebilmektedir.
Ülkemizde de buna benzer tarihi, askeri ve siyasi önem taşıyan gemiler olmuştur. İlk aklıma gelen Nusret Mayın gemisi, Hamidiye zırhlısı ve Yavuz Zırhlısı. Maalesef bu gemilerin hiçbiri günümüze yüzer müze olarak gelememiştir.
İstanbul, 17 Ocak 2022
gezmekyetmez
#Averof
#gezmekyetmez
#atina
#yüzermüze
