Evlerde kapalı kaldığımız şu günlerde siz nasıl oyalanıyorsunuz bilmiyorum ama benim vaktimin büyük bir kısmı internette geçiyor. Bu sabah da öyle oldu. Bir taraftan kokusu odamın dört bir yanını saran kahvemi yudumlarken, bir taraftan da dünya basınında seyahat konusunda çıkan haberleri tarıyordum.
The Guaradian gazetesinin “En İyi 10 Seyahat Belgeseli” listesini gördüğümde işte bugün ki “meşguliyetle tedavi” konum bu dedim. Önce listeki 10 filmin hikayesini araştırdım, sonra tek tek izledim ve sizler için “En İyi 10 Seyahat Belgeseli” listesini hazırladım. Buyrun Corona günlerinde evde canı sıkılanlar için “En İyi 10 Seyahat Belgeseli” listesi ve benim yorumlarım.
Salt of the Earth (Toprağın Tuzu)
Bu belgesel, birçok uluslararası çatışma, kıtlık ve göçlere tanıklık etmiş Brezilyalı foto muhabiri Sebastião Salgado’nun nerede ise bir ömür denilecek bir sürede, tam tamına 40 yıl boyunca Güney Amerika, Afrika ve orta Avrupa’nın az bilinen köşelerine yaptığı seyahatlerin mükemmel yansıması. Belgesel, Salgodo’nun Ruanda, Sibirya, Güney Amerika, Etiyopya ve Sudan’a yaptığı seyahatlerde çektiği fotoğrafların hikayesinin de anlatıldığı bir otobiyografi tadında.
Salgado, modern çağın dişlileri arasında yok olmamış bir coğrafyayı bizlerle paylaşılıyor. Bu keşifte Salgado yalnız değil, fotoğrafçı oğlu Juliano Ribeiro Salgado’da ona eşlik ediyor. Belgesel aynı zamanda baba oğul ilişkisine ışık tutarken, aile hayatına dair lezzetler de sunuyor.
Bol ödüllü bir belgesel olan Salt of the Earth (Toprağın Tuzu)’un ödülleri arasında Cannes (2014) ve Akademi Ödülleri (2015) yer alıyor. 2014 yılında Oscar’a da aday olmuş. Bana sorarsanız bu belgesel “iyi belgeselleri, iyi fotoğrafçılar yapar” görüşünün en iyi örneklerinden
Nerede seyredilebilir: www.documentaryarea.tv üzerinden ücretsiz veya Amazon üzerinden 4 USD civarı bir bedelle kiralamak mümkün.
Faces Places (Mekanlar ve Yüzler)
Fransız sinemasındaki Yeni Dalga Akımı’nın “büyükannesi” diye bilinen 89 yaşındaki yönetmen Agnès Varda ile 33 yaşındaki Fransız sokak sanatçısı ve fotoğrafçı JR’ın ortak çalışması.
Bu çılgın ikili, Fransa taşrasını fotograf makinası şeklindeki bir kamyonet ile dolaşırken insanların fotoğraflarını çekiyor, büyük boyda bastıkları fotoğraflarla da binaları, su depolarını, tren vagonlarını süslüyorlar. İzleyenlere yaşam sevinci veren bir belgesel.
2017 yılında en iyi belgesel dalında OSCAR adaylığı ve Cannes’da ödülü olan film, tam da yol hikayesi denilebilecek türde bir belgesel.
Ne yazık ki; Yeni Dalga Akımı’nın büyükannesi diye anılan Agnès Varda bu belgeselin tamamlanmasından bir süre sonra hayata gözlerini yumdu.
Nerede seyredilebilir: Google Play ve iTunes üzerinden 4 USD civarı bir bedelle kiralamak mümkün.
Home (Yuva)
Fotoğrafçı Yann Arthus-Bertrand tarafından yönetilen Home (Yuva) “iyi belgeselleri, iyi fotografçılar yapar” görüşünü destekleyen bir başka mükemmel örnek. Keyif ve bazen de ıstırap içerisinde izlenecek bir belgesel. Elliden fazla ülkeden şelalerin, ormanların, vahşi hayvanların drone ile yapılan nefis çekimlerini keyifle izlerken, bu güzelliklerin yok edilişine de ıstırap içinde tanık olacağınız bir belgesel. Yann Arthus-Bertrand mesajının geniş kitlelere ulaşabilmesi için belgeselini telifsiz olarak yayınlamış. 12 milyon USD bütçeli belgesele önemli markalar mali destek sağlamış.
Nerede seyredilebilir: Google Play ve iTunes üzerinden 4 USD civarı bir bedelle kiralamak mümkün.
Mountain (Dağ)
Müzik, macera ve yüksek irtifa sporlarını seviyorsanız bu belgesel tam size göre. Belgesel, insanların dağlar ile olan mücadelesini, farklı zirveleri ve adrenalin dolu aktiviteleri konu alarak anlatıyor. Yirmiden fazla ülkede yapılan çekimlerde, görüntülerin altındaki imza, kendisi de dağcı olan Renan Öztürk’e ait. Çekimler o denli etkileyici ki, kanepenizde otururken bile adrenalin patlaması yaşamanız kaçınılmaz oluyor. Muhteşem görüntülere Avustralya Oda Orkestrası’nın seslendirdiği Vivaldi ve Beethoven eserleri eşlik ediyor. Film 2017 yılı, Avustralya yapımı.
Nerede seyredilebilir: Google Play, YouTube mecralarından ulaşılabilir.
Children of the Snow Land (Karlar Ülkesinin Çocukları)
Eğitim şart diye bir slogan var ya, işte tam da bu belgesel için söylenmiş olmalı. Dünyanın çatısı diye de bilinen Nepal’in okul olmayan dağ köylerinde yaşayan ailelerin yıllardır yaşadığı bir hasret var. Çocukları okuyabilsin diye, 4-5 yaşına gelen çocuklarını Katmandu’ya yollamaktan başka çareleri yok. Bu okullara yollanan çocuklar 10 yıl boyunca ailelerini görmeden, rahipler tarafından eğitilirler. Bu şekilde eğitim almış 15 – 16 yaşlarında 3 çocuğun ailelerini 10 – 12 yıl sonra görmek için yürüyerek yaptığı 10 günlük yolculuğu anlatan belgesel tam bir ödül avcısı. Belgeselin sonunda çocukların aileleri ile kucaklaşma anı ise evlere şenlik.
Nerede seyredilebilir: curzonhomecinema.com adresinden ulaşılabilir.
Tawai: A Voice from the Forest (Tawai: Ormandan Gelen Ses)
Bugün dahi dünyanın az bilinen köşelerinden olan Borneo ve Amazon ormanlarını dolaşan kaşif Bruce Parry’nin kabile yaşamına ışık tuttuğu bir belgesel. Avcı ve toplayıcı toplumların yaşamlarına ışık tutan bir belgesel. Gerçek anlamda gezmekyetmez diyen bir kaşifin neler yapabileceğini gösteren en iyi örneklerden biri.
Nerede seyredilebilir: www.tawai.earth sayfasından yaklaşık 3 GBP’ye kiralamak mümkün.
March of the Penguins (Penguenlerin Yürüyüşü)
Türkiye’de penguen belgeseli denildiğinde her ne kadar akıllarımıza yozlaşmış televizyonculuk gelse de, March of the Penguins (Penguenlerin Yürüyüşü) belgeseli birçok gezginin gitmeyi sadece rüyalarında görebileceği Antartika’da muhteşem bir yolculuğu çıkarıyor izleyenleri. Bir de benim gibi serde balıkadamlık varsa, izlenmesi çok daha keyifli olan bir belgesel. Belgeselin isminin de ayrı bir hikayesi var. Belgesel her yıl Mart ayında İmparator Penguenleri’nin çiftleşmek maksadıyla yaptığı uzun yolculuğu anlatıyor. Bu nedenle, duygu yüklü bir belgesel diyemesek de, rahatlıkla libido yüklü bir yolculuk denilebilir.
Nerede seyredilebilir: YouTube’dan ulaşılabilir.
Life In A Day (Dünyada Bir Gün)
Ve karşınızda son derece ilginç bir belgesel. Belgeselin yapımına destek veren tam tamına 80 bin You Tube kullanıcısı dersem ne demek istediğimi daha iyi anlarsınız.
You Tube dünyanın dört bir yanından bir gün içinde yollanmış 80 bin videoyu kolaj yaparak çok farklı bir belgesel yaratmış. 24 Temmuz 2010 tarihinde yollanan 4 bin 500 saatlik videolar ince elenip, sık dokunarak 95 dakikalık değişik bir belgesel ortaya çıkmış.
Nerede seyredilebilir: YouTube’dan ulaşılabilir.
Woodstock
1969 yılındaki efsane konserinin hikayesini anlatan bu belgesel izlenmesi gerekenler içinde en eski olanı. Bugün dahi saygı duyulması gereken bir amaç ile organize edilen konser adeta bir kült yapımdır. Belgesel, New York yakınlarındaki Bethel’de bulunan su kaynaklarının korunması için düzenlenen ve 3 gün süren festivali her boyutu ile anlatıyor. 10 filmlik liste içinde Oscar ödülüne laik görülen tek film. Başka ne söylenebilir ki!
Nerede seyredilebilir: Amazon üzerinden 5 USD civarı bir bedelle kiralamak mümkün.
Encounters at the End of the World (Dünyanın Sonundaki Karşılaşmalar)
Antartika’da Ulusal Bilim Vakfı’na ait McMurdo Bilimsel Araştırma İstasyonu’nda 5 ay boyunca bilimsel deneyler yapmak üzere gelen 1.100 bilim insanının deneylerini anlatan belgeselin yönetmeni Werner Herzog. Bilim insanlarının uçakla istasyona gelişi ile başlayan belgesel özellikle buz altında, denizlerdeki canlı çeşitlerinin keşifleri ile dikkat çekiyor. Belgeselde deniz biyologlarından, fizikçilere kadar farklı disiplinden bilim insanları ve tesisatçılar, kamyon şöförleri yer alıyor. Elbette her deney bilimsel olmuyor, can sıkıntısını giderebilmek için aptalca deneyler de yapılmıyor değil belgeselde.
Nerede seyredilebilir: www.documentarymania.com adresinden izlenebilir.
İstanbul, 10 Nisan 2020
Oğuz OTAY
gezmekyetmez
gezmekyetmez 10 seyahat belgeselini sizin için puanladı.
gezmekyetmez 10 seyahat belgeselini sizin için puanladı.- SALT OF THE EARTH (TOPRAĞIN TUZU)10/10 En iyisiIMDb 8.5/10
- Faces Places (Mekanlar ve Yüzler)9/10 HarikaIMDb 7.9/10
- Home (Yuva)9/10 HarikaIMDb 7.9/10
- MountaIn (Dağ)8/10 Çok İyiIMDb 7.2/10
- ChIldren of the Snow Land (Karlar Ülkesinin Çocukları)8/10 Çok İyiIMDb 8.1/10
- TawaI: A VoIce from the Forest8/10 Çok İyiIMDb 7.3/10
- March of the PenguIns (Penguenlerin Yürüyüşü)7/10 İyiIMDb 7.5/10
- LIfe In A Day (Dünyada Bir Gün)8/10 Çok İyiIMDb 7.7/10
- Woodstock7/10 İyiIMDb 8.2/10
- Encounters at the End of the World (Dünyanın Sonundaki Karşılaşmalar)6/10 NormalIMDb 7.7/10