Akademi dendiğinde günümüzde ilk akla gelen her ne kadar güzel sanatlarla ilgili eğitim veren kurumlar olsa da aslında anlamı batıda bambaşkadır. Kökeni MÖ 400-350’lerde yaşamış Antik Yunanlı filozof Platon’a kadar giden felsefi bir akımdır.
Bana ilginç gelense, bu kelimenin etimolojisi ve batıda kullanıldığı anlamının arkasındaki hikayedir. Felsefi akıma girmeden hikayeyi anlatalım. Platon ve öğrencileri Atina yakınlarındaki bir zeytinlikte eğitim faaliyetlerini sürdürür. Bu zeytinliğin adı Akademeia’dır. Bu zeytinlik altında matematik, doğa bilimleri ve en ideal yönetim biçimi üzerine tartışmaları sürdürürler. Bu tartışmalar özgür düşüncenin, farklı ve aykırı görüşlerin rahatca dile getirildiği bir zemini oluşturur. Bu da yaratıcılığı besler, geliştirir. Bugün bilimsel kıymeti olan bir çok kurum bu nedenle akademi adıyla anılır. Fotograftaki yapı ise Platon’un akademisinden esinlenilerek 1926 yılında kurulan Atina Akademisi’dir.
Son olarak, Platon isminin, daha doğrusu isim haline gelen lakabın nereden geldiğine dair bir not düşelim. Kendisine güzel fiziğinden dolayı, geniş goguslu anlamına gelen Platon lakabı verilen filozof bugün bu isimle anılır. “Çıplak modelden yapılan resim” anlamına da gelen akademi tabiri belki de buradan doğmuştur, kimbilir?